واریس بارداری چیست؟

یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که در زنان باردار باعث ایجاد درد و خارش می‌شود، بیماری واریس است. اگرچه ممکن است واریس بارداری درد چندانی نداشته باشد اما بهتر است برای معاینه و درمان به پزشک متخصص مراجعه شود. زنان بارداری که از بیماری واریس رنج می‌برند در ناحیه پا سیاهرگ‌های گشاد شده و متورمی را می‌بینند که به دلیل افزایش حجم خون ایجاد شده است.

معمولاً سیاهرگ‌های واریسی به رنگ آبی و بنفش دیده می‌شوند. در این مقاله به بررسی واریس بارداری، علت واریس بارداری و راه‌های جلوگیری از ایجاد این بیماری می‌پردازیم. در ادامه مطلب با ما همراه باشید.

علت ایجاد واریس بارداری

واریس در اثر متورم شدن سیاهرگ‌هایی که در زیر پوست قرار دارند ایجاد می‌شود. در زنان باردار به دلیل افزایش وزن فرزند و مادر، میزان رگ‌های واریسی نیز افزایش پیدا می‌کند. در دوران بارداری میزان سطح هورمون پروژسترون افزایش پیدا می‌کند. افزایش سطح هورمون پروژسترون در زنان باردار باعث شل شدن دیواره رگ‌های خونی می‌شود. شل شدن رگ‌های خونی نیز باعث افزایش حجم خون در بدن می‌شوند. افزایش حجم خون نیز باعث ایجاد تورم و گشاد شدن رگ‌های سیاه می‌شود. علاوه بر افزایش سطح پروژسترون عواملی چون اضافه وزن، وراثت و… در ایجاد واریس بارداری تأثیرگذار هستند.

علائم واریس در دوران بارداری

زنان بارداری که از بیماری واریس رنج می‌برند در نزدیکی سطح پوست خود با مجموعه‌ای از رگ‌های خونی کوچک و به هم پیچیده مواجه می‌شوند. معمولاً سیاهرگ‌هایی درهم‌پیچیده شده در نواحی ساق پا و مچ پا بیشتر دیده می‌شوند. همچنین بعد از بارداری پیچیدگی سیاهرگ‌های خونی در ناحیه پا به شدت کم می‌شود.

عوارض واریس بارداری

اگرچه ممکن است واریس بارداری چندان خطر ساز نباشد اما در برخی از زنان باردار باعث بروز مشکلات جدی می‌شود. عوارض واریس بارداری عبارتند از:

احساس درد و خارش

بسیاری از زنان باردار در صورت داشتن واریس بارداری در ناحیه ساق پا و مچ با درد و خارش همراه هستند. البته میزان درد و خارش بعد از گذراندن دوران بارداری به شدت کم می‌شود.

ایجاد لخته خون

یکی از مشکلاتی که به دلیل واریس بارداری در ناحیه پا ایجاد می‌شود، ایجاد لخته خون است. لخته خون‌هایی که در اثر واریس در ناحیه پا ایجاد می‌شوند با نام ترومبوز وریدی شناخته می‌شوند. ترومبوزهای وریدی ممکن است با درد و التهاب همراه باشند. در صورتی که شدت التهاب، قرمزی، درد و… در ناحیه رگ‌های خونی شدید باشد، بهتر است به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه شود.

عفونت شدید

در مواردی ممکن است عفونت شدیدی در اطراف ترومبوزهای وریدی ایجاد شود که معمولاً با علائمی چون تب و لرز همراه است. با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها تا حدودی می‌توان شدت تب و لرز را کاهش داد.

درمان واریس بارداری

بیشتر کسانی که در دوران بارداری از بیماری واریس رنج می‌برند، چند ماه بعد از بارداری درمان می‌شوند. در واقع بعد از بارداری میزان فشار از روی رگ‌های خونی برداشته می‌شود و سطح پروژسترون نیز کاهش پیدا می‌کند، اما برخی از افراد با وجود پایان دوران بارداری همچنان از بیماری واریس رنج می‌برند. این افراد بهتر است از راه‌های زیر برای درمان واریس پا اقدام کنند.

روش‌های درمان واریس بارداری عبارتند از:

• ایستادن طولانی مدت باعث ایجاد فشار بر رگ‌های خونی می‌شوند؛ بنابراین بهتر است برای درمان و جلوگیری از فشار روی سیاهرگ‌های خونی از ایستادن طولانی و راه رفتن شدید اجتناب شود.
• بهتر است کسانی که بیماری واریس بارداری رنج می‌برند در هنگام اجابت مزاج از توالت‌های فرنگی استفاده کنند تا فشار کمتری به پا وارد شود. نشستن روی پا و فشار زیاد به رگ باعث تورم سیاهرگ‌ها می‌شود.
• درصورتی‌که خانم‌های باردار بعد از بارداری همچنان از با علائم واریس همراه هستند می‌توانند با کاهش وزن خود برای درمان واریس بارداری اقدام کنند. با کاهش وزن بدن میزان فشار روی سیاهرگ‌های خونی کم می‌شود و علائم واریس از بین می‌روند.
• در صورتی که زنان باردار به دلیل داشتن بیماری واریس با درد شدید همراه هستند، می‌توانند از جوراب‌های واریسی در حین راه رفتن استفاده کنند تا شدت درد را تا حدودی کاهش دهند.

پیشگیری از بیماری واریس بارداری

زنان باردار با رعایت برخی از نکات می‌توانند امکان ابتلا به این بیماری را در زمان بارداری کاهش دهند. از جمله کارهایی که باعث کاهش ابتلا به بیماری واریس می‌شوند عبارتند از:

• انجام ورزش‌های سبک مانند پیاده روی
• جلوگیری از افزایش وزن و چاقی
• قرار دادن پا در سطحی بالاتر از زمین مانند میز
• خوابیدن به پهلوی چپ
• استفاده از جوراب‌های واریسی و طبی

مراجعه به پزشک

بیماری واریس بارداری در صورت درمان نشدن ممکن است باعث بروز مشکلاتی از قبیل لخته خون‌های عمقی، التهاب، عفونت و احساس درد در ناحیه پا شود. به همین دلیل بهتر است زنان باردار در صورت داشتن علائم واریس به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنند.

کسانی که از بیماری واریس بارداری رنج می‌برند می‌توانند برای درمان به مطب دکتر محمد رضا مبینی متخصص قلب و عروق مراجعه کنند. دکتر مبینی با توجه به شرایط بیمار و علائم بیماری واریس روشی را برای درمان واریس پا تعیین می‌کند.