محتوای این مطلب
تست ورزش قلب یکی از روش‌های غیر تهاجمی برای بررسی وضعیت سلامت و عملکرد قلب است. این تست که به نام‌هایی چون تست نوار متحرک، ECG، تست تحمل ورزش و تست تردمیل نیز نامیده می‌شود می‌تواند توانایی قلب برای پاسخ دهی به فشارهای خارجی و استرس را مورد بررسی قرار دهد. زمانی که نوار قلب، قلب را سالم نشان می‌دهد اما بیمار مشکوک به بیمار قلبی یا گرفتگی عروق قلب است؛ برای او این تست تجویز می‌شود.
در ادامه مطلب در خصوص نحوه انجام تست، مراقبت‌های پس از تست و نحوه تفسیر آن مطالبی به اختصار بیان می‌شود.
تست ورزش قلب چیست؟
تست ورزش قلب، نوار قلب را در زمان فعالیت ثبت می‌کند. وقتی بدن در حال جنب و جوش و ورزش است؛ قلب بیشترین فعالیت را نسبت به سایر اندام‌ها دارد؛ زیرا خون و اکسیژن را باید به سایر اندام‌های بدن پمپاژ کند؛ حال اگر شخصی دچار بیماری‌های قلبی مانند آریتمی یا گرفتگی عروق کرونری باشد؛ در هنگام فعالیت قلب به میزان کمتری نسبت به حالت عادی خون را پمپاژ می‌کند.
کاربرد تست ورزش
تست ورزش حداقل و حداکثر سطح فعالیت را برای بیماران قلبی مشخص می‌کند؛ همچنین با استفاده از این تست اثر داروهای قلبی و اثر داروهایی که برای بهبود جریان خون تجویز شده است را مشخص می‌کند.
مراقبت های قبل از تست
3 ساعت قبل از انجام تست ورزش قلب بیمار نباید به هیچ عنوان از نوشیدنی‌هایی مانند قهوه، نوشابه، چای و انرژی‌زاها استفاده کند. خوردن شکلات تلخ و انواع کاکائویی و غذا 3 ساعت قبل از تست نیز ممنوع است. 3 ساعت قبل از تست نباید به هیچ عنوان از دخانیات استفاده کرد.
نحوه انجام تست ورزش
بررسی شرح حال
برای انجام تست ورزش قلب، متخصص قلب و عروق در ابتدا شرح حال بیمار را بررسی می‌کند و پارامترهایی از قبیل تعداد ضربان قلب، فشار خون و نبض ثبت می‌شود. از بیمار در حالت استراحت نوار قلب گرفته می‌شود و سپس از بیمار خواسته می‌شود که روی تردمیل یا دوچرخه ثابت سوار شود.
تست ورزش
دستگاه تست ورزش قلب دارای الکترودهایی است که همانند نوار قلب بر روی پوست فرد قرار داده می‌شود. یک دستگاه فشار خون نیز روی بازوی بیمار بسته می‌شود. سه دقیقه اول در حالت آهسته فرد ورزش می‌کند سپس هر سه دقیقه یک درجه سرعت خود را افزایش می‌دهد تا به بالاترین درجه برسد. تا زمانی که بیمار درد قفسه سینه، سرگیجه و تنگی نفس احساس کند باید به ورزش کردن ادامه دهد. اگر در بیمار این نشانه‌ها پدیدار نشد تا رسیدن ضربان قلب به تعداد خاصی بیمار ورزش می‌کند. این مدت زمان توسط پزشک تعیین می‌شود که ممکن است بیست دقیقه باشد. پزشک متخصص در بازه‌های زمانی مختلف نوار قلب بیمار را ثبت و بررسی می‌کند. 15 دقیقه پس از توقف ورزش نوار قلب، فشار خون و ضربان قلب بیمار مرتباً چک می‌شود.
مراقبت های بعد از تست
بعد از تست ورزش لازم است فرد چند ساعت استراحت کند سپس به فعالیت‌های روزمره مشغول شود. افراد باید در نظر داشته باشند که پس از تست ورزش از دوش گرفتن خصوصاً با آب داغ پرهیز کنند؛ بعد از این که فرد به حالت عادی بازگشت می‌تواند دوش بگیرد. در صورت مثبت بودن تست ورزش قلب حتماً جلسات چکاپ و درمان باید مرتباً طی شود تا در صورت وجود مشکل در قلب و عروق، مشکل به موقع رفع شود.
تفسیر تست ورزش
تفسیر تست ورزش قلب یک کار تخصصی است و حتماً باید متخصص و فوق تخصص قلب و عروق این تست را تفسیر کنند. متخصص قلب و عروق با توجه به فاکتورهایی مانند ذخیره تنفسی، ماکزیمم تهویه یا Ve، پالس اکسیژن، میزان اکسیژن رسیده شده به بافت‌ها به ازای هر ضربان، آستانه بی هوازی، نسبت فضای مرده به تهویه، جریان پولمونر و نسبت دریافت اکسیژن به دفع co2 تست ورزش قلب را تفسیر می‌کنند. نتیجه تفسیر این تست یکی از سه حالت زیر است:
مثبت بودن
مثبت بودن تست ورزش قلب می‌تواند نشانی از مشکل قلبی عروقی باشد. زمانی که نتیجه این تست مثبت می‌شود پزشک با روش‌های دیگری مانند گرفتن عکس رنگی از قلب و آنژیوگرافی قلب را دقیق‌تر و بیشتر مورد بررسی قرار می‌دهد.
منفی بودن تست
زمانی که نتیجه تست ورزش قلب منفی می‌شود؛ به این معنی است که قلب، رگ‌ها و دستگاه گردش خون فرد با عملکرد خوبی کار می‌کنند. در اکثر موارد با منفی شدن تست، تست‌های بیشتری انجام نمی‌شود.
بی نتیجه
برخی از مواقع که به ندرت اتفاق می‌افتد ممکن است تست ورزش بی نتیجه تفسیر شود. این به این معنی است که برای بررسی عملکرد قلب و عروق فرد باید مجدداً تست ورزش گرفته شود زیرا نوار قلب‌های ثبت شده در تست ورزش ابهامات زیادی دارند و قابل تشخیص نیستند. اگر فرد قبل از اینکه به اوج خستگی برسد؛ ورزش را ترک کند تفسیر تست ورزش قلب بی نتیجه خواهد شد.
دقت تست
میزان دقت تست در جواب‌های مثبت بین 67 تا 70 درصد و در جواب‌های منفی بین 50 تا 74 درصد است. گاهی اوقات ممکن است قلب و عروق فرد کاملاً سالم باشد اما نتیجه تست ورزش مثبت ارزیابی شود؛ در این‌گونه مواقع از اصطلاح مثبت کاذب استفاده می‌شود. افرادی که فعالیت‌های کافی ندارند و بدن آنها نسبت به تمرینات ورزشی بیش از حد عکس العمل نشان می‌دهد؛ ممکن است جواب تست آنها مثبت کاذب باشد که برای تأیید سالم بودن قلب آنها آزمایشات دیگری لحاظ می‌شود.
نتیجه گیری
تست ورزش قلب، وضعیت دستگاه گردش خون و قلب و عروق را در حالت فعالیت از طریق ثبت نوار قلب و فشار خون بررسی می‌کند. تست ورزش دارای سه جواب مثبت، منفی و بی نتیجه است. در صورتی که جواب تست بی نتیجه شد فرد باید مجدداً تست ورزش دهد.
منفی بودن به معنی سالم بودن قلب است و مثبت بودن تست ورزش قلب اگر مثبت کاذب نباشد به معنی وجود بیماری قلبی و عروقی است. برای اطمینان بیشتر از نتیجه تست در صورت تشخیص پزشک آزمایشات دیگری ممکن است انجام شود. برای انجام تست ورزش می‌توانید به کلینیک قلب و واریس دکتر مبینی مراجعه کنید.
