تست نوار قلب یکی از مهم‌ترین آزمایشات پزشکی برای بررسی سلامت قلبی در لحظه است که مورد استفاده قرار می‌گیرد. شاید تا کنون شنیده باشید که فردی با علائم سکته قلبی حین مراجعه به بیمارستان، اول نوار قلب می‌دهد تا با استفاده از امواج بدست آمده از این اندام، مشکلات به وجود آمده یا سکته قلبی را کشف کنند و بعد از آن سایر اقدامات درمانی را انجام و فرد را تحت مراقبت قرار می‌دهند.
تست نوار قلب یا الکتروکاردیوکرام (EKG) چیست؟
نوار قلب نوعی آزمایش پزشکی است که به کمک این تست فعالیت‌های الکتریکی قلب توسط متخصص قلب و عروق سنجیده می‌شود. در ماهیچه‌های قلب، سیگنال‌های الکتریکی در جریان هستند که کار آنها ایجاد ضربان و پمپاژ خون به قلب است. در صورتی که این سیگنال‌ها دچار اختلال شوند، ضربان قلب و میزان پمپاژ خون با مشکلاتی روبه رو می‌شوند. متخصص قلب و عروق با استفاده از تست نوار قلب به بررسی این اختلال می‌پردازد تا بهترین اقدامات درمانی را برای فرد پیش بگیرد.
روش انجام نوار قلب
تست نوار قلب، توسط الکترودهایی که به قسمت های مختلف بدن از جمله قفسه سینه و مچ دست متصل می‌شوند، انجام می‌گیرد. این الکترودها، سیگنال‌های الکتریکی ایجاد شده در قلب را به صورت داده‌هایی بر روی مانیتور نمایش داده و سپس برای بررسی‌های بیشتر بر سطح کاغذ چاپ می‌کنند که به پزشک در تشخیص بیماری کمک می‌کند. زمانی که قلب نرمال باشد، حرکت سینوسی منظم روی کاغذ چاپ می‌شود اما اگر فرد دچار هرگونه عارضه یا آریتمی قلبی باشد، ممکن است این حرکت‌ها دارای طول موج‌های نامنظم باشند یا اینکه فواصل این حرکت‌ها کم و زیاد شود.
بهترین متخصص قلب وعروق با توجه به بررسی‌های انجام شده توسط تست نوار قلب، می‌تواند نوع عارضه را مشخص کند.
چه زمانی از تست نوار قلب استفاده می شود؟
زمانی که فرد دچار عارضه قلبی می‌شود، علائمی در فرد رخ می‌دهد. در صورت بروز علائم زیر ممکن است پزشک از شما تست نوار قلب بگیرد تا بتواند علت بروز این عارضه را پیدا کند و بهترین درمان را برای فرد پیش بگیرد:
- اختلال در تنفس
- احساس درد در قفسه سینه
- احساس خستگی و ضعف در بدن
- احساس لرزش یا تند شدن ضربان
- احساس ضربان نامنظم قلب یا آریتمی قلبی
- شنیده شدن صدای اضافی در قلب توسط پزشک
- افراد دارای سن بالا و همچنین سابقه بیماری قلبی در خانواده
انواع تست نوار قلب
در بسیاری از افراد، مشکل به وجود آمده در قلب دائمی نیست و در شرایط خاص این مشکل روی می‌دهد که تست EKG برای این افراد متفاوت می‌شود.
تست استرس
مشکل در عملکرد قلب ممکن است در حین ورزش یا انجام فعالیت روی دهد. این تست در هنگام انجام فعالیت ورزشی ثبت می‌شود مانند راه رفتن یا دویدن نرم روی تردمیل.
پایش با هولتر
در این روش تست نوار قلب که ممکن است مدت آن به 48 ساعت هم برسد، متخصص قلب و عروق الکترودهایی را به شما وصل کرده و آن را به مانیتوری قابل حمل و کار گذاشته شده در جیب یا بدن شما متصل می‌کند. در تمام فعالیت‌های روزانه شما نحوه عملکرد قلب ثبت شده که متخصص قلب می‌تواند تشخیص دهد این عارضه برای قلب شما در چه زمانی رخ داده است و مجدداً در چه زمانی بروز می‌کند.
ثبت کننده رویدادها
این دستگاه مانند هولتر قلب است با این تفاوت که این دستگاه در زمان بروز عوارض، اطلاعات را از قلب ضبط کرده و در اختیار پزشک قرار می‌دهد.
تست نوار قلب چه چیزی را نشان می دهد؟
با استفاده از تست نوار قلب پزشک می‌تواند اختلالاتی را که در ادامه بیان می‌کنیم، تشخیص دهد. ناگفته نماند بعضی از بیماری‌ها توسط تست قلب، قابل تشخیص نیست مانند حمله قلبی خاموش که دارای عوارضی مانند تنگی نفس و درد قفسه سینه است. برای تشخیص این نوع حمله قلبی به آزمایش‌های تخصصی نیاز است:
- سکته قلبی
- نارسایی قلبی
- بروز ضربان نامنظم
- گرفتگی عروق قلب
- درد قفسه سینه
- تغییر در ضخامت دیواره قلب
- آریتمی یا تغییر در ریتم ضربان قلب
تفاوت تست نوار قلب با اکوکاردیوگرام
این دو تست کاملاً متفاوت هستند. در تست نوار قلب با استفاده از الکترودهایی که روی پوست چسبانده می‌شوند به بررسی ناهنجاری‌های قلبی می‌پردازند اما در تست اکوکاردیوگرام که توسط سونوگرافی نیز انجام پذیر است، تغییر در ساختار قلب را بررسی خواهند کرد. در شرایط خاص ممکن است بیمار به هر دو تست نیاز داشته باشد.
آیا تست نوار قلب عوارض دارد؟
این تست دارای عوارض خاصی نیست ولی ممکن است در نقاطی که الکترودها به بدن وصل می‌شوند، فرد دچار ترشحات پوستی شود که خود به خود درمان می‌شوند. ولی در انجام تست نوار قلبی به همراه ورزش و تست استرس اگر قلب فرد دچار عارضه باشد، ممکن است دچار سکته قلبی خفیف شود. این عارضه به علت همان انجام ورزش است و به هیچ عنوان به دلیل انجام تست نوار قلب نیست.
تفسیر نوار قلب
نوار قلب بلافاصله بعد از انجام تست، برای متخصص قلب و عروق قابل بررسی است. این تست دارای حالات تفسیری مختلفی است که در ادامه تفسیر هر کدام را بیان می‌کنیم.
نوار قلب نرمال
هر گاه نوار قلب مراجعه کننده، هر سه موج را داشته باشد، به صورتی که ضربان دارای ریتم یکنواخت باشد، تند و کند نشود یعنی فرد دارای آریتمی قلبی نباشد، موج P به صورت صاف نمایش داده می‌شوند. زمانی که طول موج‌ها یکسان باشد، امواج T و QRS بدون قرینه و دارای نظم و همچنین بدون کاهش و افزایش زمانی باشند، نوار قلب فرد نرمال است.
نوار قلب نامنظم به علت افزایش پتاسیم
هایپرکالمی زمانی در بدن رخ می‌دهد که میزان پتاسیم در بدن افزایش یابد. پتاسیم برای انجام فعالیت قلب ضروری است ولی اگر مقدار آن در بدن بیش از اندازه نرمال، زیاد شود، سبب عارضه در عملکرد قلب می‌شود. حالات نوار قلب نامنظم عبارتند از:
- طول موج T بلند می‌شود وعرض آن کم می‌شود.
- فاصله بین QT کم می‌شود.
- ST فشرده تر می‌شود.
نوار قلب بعد از سکته قلبی
بعد از بروز حمله قلبی چه از نوع خفیف و چه شدید، تغییراتی در نوار قلب فرد ایجاد می‌شود که متخصص قلب و عروق با کوچکترین مشاهده این تغییرات متوجه سکته قلبی خواهد شد:
- تغییر در شکل و رفتار موج T
- فاصله بین QT افزایش پیدا می‌کند.
- فرد دچار آریتمی می‌شود یعنی ضربان نامنظم می‌شود.
نوار قلب فرد فوت شده
در این فرد نوار قلب به صورت خط صاف و بدون هیچ علائمی است.
در آخر توصیه می‌شود، در صورت داشتن هر گونه عارضه قلبی، درد و احساس ضعف بدن، عرق سرد و گرم و سایر علائم بیماری قلبی خیلی سریع به بهترین پزشک متخصص قلب و عروق در تهران مراجعه کنید.
بدون دیدگاه