آیا ضربان قلب پایین یک بیماری است؟

اگر شما هم در مراجعه به متخصص قلب، نام بیماری آریتمی قلبی را شنیدید و یا با کاهش ضربان قلب رو به رو بودید، باید پیگیری‌های لازم برای تشخیص علت و روش درمان را جدی بگیرید. در صورتی که فرد دارای علائم ضربان پایین است، توصیه می‌شود برای درمان به متخصص قلب و عروق مراجعه کند تا به عوارض ناخوشایند بیماری دچار نشود. ممکن است در برخی افراد ابتلا به این بیماری بدون عوارض باشد که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم.

چنانچه میزان تپش قلب در زمان استراحت افراد به علت ابتلا به نوعی عارضه، کمتر از این میزان باشد، فرد مبتلا به اختلال برادی کاردی (Bradycardia) یا ضربان قلب پایین است.

میزان ضربان 40 بار در دقیقه برای افرادی که دارای فیزیک مناسب هستند، کاملاً نرمال است. در صورتی که افراد عادی دارای این میزان ضربان باشند، ممکن است مبتلا به بیماری قلبی باشند.

علائم کاهش ضربان قلب

در صورتی که افراد دارای ضربان پایین باشند، ممکن است با بروز این علائم از وجود این عارضه آگاه شوند:

• احساس سرگیجه و بی‌حالی در بدن
• تنفس سخت و احساس تنگی نفس
• به وجود آمدن ضربان نامنظم و درد در قفسه سینه
• اختلال در تمرکز و مشکل حافظه

در صورتی که دارای این علائم بودید و کند بودن ضربان قلب خود را احساس کردید، خیلی سریع به بهترین پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید.

علت بروز برادی کاردی

برخی افراد به طور عادی دارای ضربان قلب پایین هستند، اما بعضی دیگر به اختلال برادی کاردی یا بیماری ضربان قلب پایین دچار شده‌اند. علل ابتلا به این مشکل در افراد متفاوت است که برخی از آنها شامل موارد زیر است:

نقص در عملکرد قلب

از مهم‌ترین عوامل بروز برادی کاردی اختلال در عملکرد گره سینوسی است که تنظیم سرعت پمپاژ خون را بر عهده دارد.

بلوک دهلیزی بطنی

از دیگر عوامل بروز برادی کاردی اختلال در بلوک بطنی دهلیزی است که به علت اختلال در ارتباط حفره‌های بالا و پایین قلب، ضربان افت پیدا می‌کند.

افزایش سن

شایع‌ترین عامل کاهش ضربان قلب، افزایش سن است. این عارضه در میان افراد بالای 60 سال شایع است، زیرا افزایش سن، باعث فرسودگی الکترود‌های انتقال دهنده ضربان‌ساز می‌شود و این امر باعث کاهش ضربان قلب و برادی کاردی در افراد می‌شود.

سایر علل ابتلا به کندی ضربان قلب

از دیگر عوامل بروز برادی کاردی، ابتلا به برخی بیماری‌های قلبی و زمینه‌ای مانند موارد زیر است:

• بروز آریتمی و ضربان نامنظم
• کم کاری تیروئید
• نارسایی قلبی
• ورزش سنگین
• بیماری‌های مادرزادی
• عفونت بافت قلب
• عدم تعادل الکترولیت
• استفاده از داروهای فشار خون

روش تشخیص ضربان قلب پایین

در صورتی که فرد علائم ضربان قلب پایین دارد، باید به پزشک مراجعه کند. در ابتدا متخصص قلب به معاینه بالینی فرد پرداخته و سوالاتی در مورد نحوه زندگی، فعالیت‌های بدنی و همچنین مصرف دارو می‌پرسد. با انجام برخی آزمایش‌های تخصصی به تشخیص این بیماری می‌پردازند.

تست نوار قلب

این تست که در مطب انجام می‌شود، بیمار بر روی تخت دراز می‌کشد و الکترودهایی به سینه و دست وصل می‌شوند و میزان ضربان قلب را بر روی مانیتور نمایان می‌کند. در صورت بروز برادی کاردی نمودارهای نمایان شده دچار اختلال می‌شوند.

تست استرس

این تست به بررسی ضربان قلب در زمان فعالیت شدید می‌پردازد و در تشخیص این عارضه تأثیر دارد.

تست هولتر مانیتورینگ

در این تست، نوار قلب بیمار توسط یک دستگاه کوچک قابل حمل در طول 24 ساعت فعالیت نرمال روزانه بررسی می‌شود.

روش های درمان ضربان قلب پایین

در صورت تشخیص بیمار به عارضه برادی کاردی، ابتدا باید علت بروز ضربان پایین مشخص شود. اگر علت برادی کاردی مصرف برخی داروها باشد، باید با مشورت متخصص قلب و عروق این داروها قطع شوند. برای درمان ضربان قلب پایین، از ضربان‌ساز مصنوعی برای بهبود تعداد ضربان استفاده می‌شود.

ضربان ساز

دستگاه ضربان‌ساز مصنوعی که با ارسال پالس الکتریکی به عضلات قلب، میزان ضربان قلب را کنترل می‌کند، توسط باتری قلب کار می‌کند. به این صورت که الکترود از طریق جراحی از سمت شانه وارد قلب شده و یک سر آن به باتری که زیر پوست قفسه سینه قرار دارد، متصل می‌شود و در صورت کاهش میزان تپش قلب، سیگنالی به این عضو وارد کرده و باعث می‌شود ضربان قلب به حالت نرمال بازگردد. مدت طول عمر این دستگاه بین 5 تا 10 سال است و برای بررسی عملکرد صحیح دستگاه لازم است به صورت دوره‌ای به پزشک قلب و عروق مراجعه شود.

سایر روش های درمانی

سایر روش‌های درمان کردن این بیماری عبارتند از:

• تغییر در سبک زندگی و تغذیه در درمان این عارضه تأثیر دارد.
• ترک سیگار و عدم مصرف مشروبات الکلی.
• در صورت مصرف داروهای قلب که باعث کاهش ضربان قلب می‌شوند، این داروها را با تجویز پزشک تغییر دهید.
• کنترل فشار خون.