وریدهای واریسی یک بیماری شایع هستند که تا 23 درصد از بزرگسالان را مبتلا می‌کنند و بیشتر در زنان و افراد مسن دیده می‌شوند. واریس ناشی از عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، بارداری، چاقی و ایستادن یا نشستن طولانی مدت است. در حالی که وریدهای واریسی به طور معمول یک مشکل پزشکی جدی نیستند اما این امکان وجود دارد که باعث بروز مشکلات جدی شوند و منجر به عوارضی نظیر زخم‌های پوستی، خونریزی و ایجاد لخته‌های خون در وریدهای عمقی پاها شوند.
ممکن است این پرسش برای شما به وجود آید که واریس پا چه ارتباطی با آمبولی ریه دارد؟ در ادامه این مطلب به پاسخ این پرسش و سایر مطالب کاربردی راجع به واریس خواهیم پرداخت.
آمبولی ریه چیست و چگونه رخ میدهد؟
آمبولی ریه (PE) یک مشکل پزشکی جدی است و زمانی رخ میدهد که یک لخته خون یا مواد دیگر، مانند قطعه‌ای از یک تومور، از طریق جریان خون عبور کرده و در یکی از شریان‌های ریه‌ها قرار می‌گیرد. این شرایط ممکن است جریان خون به بافت ریه را مسدود کرده و باعث آسیب به ریه و سایر اندام‌ها شود.
علائم آمبولی ریه بسته به اندازه و محل لخته می‌تواند متفاوت باشد، اما این امکان وجود دارد که شامل شروع ناگهانی تنگی نفس، درد قفسه سینه و سرفه خونی باشد. علائم دیگر احتمال دارد شامل ضربان قلب سریع، سبکی سر و تعریق باشد.
این امکان وجود دارد آمبولی ریه یک بیماری تهدید کننده زندگی باشد، به خصوص اگر به موقع تشخیص داده و درمان نشود. گزینه‌های درمانی برای آمبولی ریه شامل داروهایی برای حل کردن لخته یا جلوگیری از لخته شدن بیشتر، مانند داروهای ضد انعقاد و روش‌هایی مانند ترومبکتومی یا آمبولکتومی برای برداشتن لخته است.
پیشگیری از آمبولی ریه شامل شناسایی و مدیریت عوامل خطر مانند بی‌حرکتی، جراحی، برخی شرایط پزشکی و انجام اقداماتی برای جلوگیری از تشکیل لخته‌های خون مانند استفاده از جوراب واریس و مصرف داروهای ضد انعقاد است.
ارتباط واریس و آمبولی ریه چیست؟
واریس و آمبولی ریه از طریق بیماری به نام ترومبوز ورید عمقی (DVT) به هم مرتبط می‌شوند. ورید عمقی زمانی رخ میدهد که یک لخته خون در یک سیاهرگ عمیق – بیشتر مواقع در پاها – تشکیل شود. وریدهای واریسی خطر ابتلا به DVT را افزایش می‌دهند زیرا رگ‌های آسیب‌دیده یا ضعیف می‌توانند باعث تجمع خون و آهسته‌تر کردن جریان خون شوند و احتمال تشکیل لخته را افزایش دهند. اگر لخته خون ناشی از ورید عمقی به ریه‌ها برود، می‌تواند باعث آمبولی ریه شود. این زمانی اتفاق می‌افتد که لخته در یکی از شریان‌های ریه قرار می‌گیرد و جریان خون را مسدود کرده و باعث آسیب جدی به ریه و سایر اندام‌ها می‌شود.
بنابراین، داشتن وریدهای واریسی می‌تواند خطر ابتلا به ترومبوز ورید عمقی (DVT) و در پی آن آمبولی ریه را افزایش دهد. برای افراد مبتلا به واریس بسیار مهم است که از خطرات و عوارض آن آگاه باشند و اقداماتی را برای جلوگیری از DVT انجام دهند، مانند فعال ماندن، پوشیدن جورابهای واریس و در صورت لزوم توسط پزشک متخصص واریس مورد بررسی قرار بگیرد.
چگونه میتوان از آمبولی ریه پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از آمبولی ریوی مربوط به وریدهای واریسی، مهم است که اقداماتی را برای جلوگیری از ایجاد ترومبوز ورید عمقی (DVT)، که امکان دارد منجر به آمبولی ریه شود، انجام دهید. در اینجا چند نکته برای جلوگیری از ترومبوز ورید عمقی (DVT) و کاهش خطر آمبولی ریه مربوط به وریدهای واریسی را بیان کردیم:
فعالیت منظم ورزشی
ورزش منظم بدون تردید قادر است گردش خون را بهبود بخشد و خطر لخته شدن خون را کاهش دهد. هر روز حداقل 30 دقیقه ورزش با شدت متوسط، مانند پیاده روی را در برنامه روزانه خود قرار دهید.
حفظ وزن مناسب
اضافه وزن یا چاقی احتمال دارد خطر لخته شدن خون را افزایش دهد. داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل و حفظ وزن مناسب به کاهش این خطر کمک خواهد کرد.
پوشیدن جورابهای واریس
جورابهای واریس به بهبود جریان خون و کاهش خطر لخته شدن خون کمک می‌کنند. پزشک می‌تواند نوع و فشار مناسب جورابهای واریس را برای شما تجویز کند.
از نشستن یا ایستادن طولانی خودداری کنید
اگر شغلی دارید که نیاز به نشستن یا ایستادن طولانی مدت دارد، برای حرکت در اطراف و کشش پاها استراحت کنید.
درمان واریس
برای کاهش خطر ابتلا به ایجاد ترومبوز ورید عمقی (DVT) به دنبال درمان پزشکی برای واریس باشید. گزینه‌های درمانی مانند تغییر سبک زندگی، جورابهای فشاری، و روش‌های کم تهاجمی مانند اسکلروتراپی و درمان لیزر داخل وریدی را شامل می‌شود.
مصرف داروهای ضد انعقاد
در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای ضد انعقاد را برای جلوگیری از لخته شدن خون تجویز کند. اگر واریس دارید و در مورد خطر آمبولی ریه نگران هستید، با پزشک متخصص واریس مشورت کرده و در مورد گزینه‌های درمانی خود صحبت کنید و اقداماتی را برای کاهش خطر ابتلا به DVT و آمبولی ریه انجام دهید.
علائم واریس در پا
علائم بیماری واریس پا عبارت هستند از:
سیاهرگهای قابل مشاهده
رگ‌های واریسی اغلب در زیر پوست به صورت رگ‌های پیچ خورده آبی یا بنفش قابل مشاهده هستند.
درد و ناراحتی
ناحیه آسیب دیده ممکن است دردناک یا ناراحت کننده باشد، به ویژه پس از نشستن یا ایستادن برای مدت طولانی.
تورم
ناحیه آسیب دیده ممکن است متورم شود، به ویژه پس از نشستن یا ایستادن طولانی مدت.
خارش
پوست اطراف ناحیه آسیب دیده ممکن است دچار خارش شده یا تحریک شود.
سنگینی پا
پاها ممکن است احساس سنگینی یا درد کنند، به ویژه پس از نشستن یا ایستادن طولانی مدت.
گرفتگی عضلات
در ناحیه آسیب دیده ممکن است گرفتگی عضلانی را تجربه کنید، به خصوص در شب.
تغییرات پوستی
پوست اطراف ناحیه آسیب دیده ممکن است تغییر رنگ داده، تیره یا ضخیم‌تر شود.
اگر فکر می‌کنید این امکان وجود دارد که مبتلا به واریس شده باشید، باید در اسرع وقت برای تشخیص و درمان با پزشک متخصص واریس دکتر محمدرضا مبینی مشورت کنید. در صورت عدم درمان، واریس می‌تواند منجر به عوارضی مانند لخته شدن خون، زخم‌های پوستی و خونریزی شود.
علائم بیماری آمبولی چیست؟
علائم بیماری آمبولی ریه در بدن هر فرد با فرد دیگ متفاوت است. به طور معمول علائم آمبولی ریه با توجه به محل لخته خون و میزان آن متفاوت است. با این وجود در اکثر افرادی که مبتلا به بیماری آمبولی ریه هستند این علائم مشاهده می‌شود. علائم بیماری آمبولی ریه عبارت هستند از:
- احساس درد در قفسه سینه
- اختلال حین تنفس
- کبودی لب‌ها و ناخن‌ها
- ضربان قلب سریع
- ضعف ناگهانی و تعریق شدید
- غش کردن
- سرفه همراه با خون
- وجود خون در خلط
- تورم پا
اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، در اسرع وقت به دنبال دریافت مراقبت‌های پزشکی باشید. آمبولی ریه یک اورژانس پزشکی است که در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به عوارض جدی یا مرگ شود. گزینه‌های درمانی شامل داروهای رقیق کننده خون، داروهای حل‌کننده لخته و جراحی است.
آیا پیاده روی در افراد واریسی آمبولی ریه ایجاد میکند؟
پیاده روی به طور مستقیم باعث آمبولی ریه در افراد مبتلا به واریس نمی‌شود. آمبولی ریه زمانی رخ میدهد که یک لخته خون، بیشتر از پاها، از طریق جریان خون عبور کرده و یکی از شریان‌های ریوی در ریه‌ها را مسدود کند. در حالی که وریدهای واریسی خطر لخته شدن خون را افزایش می‌دهند، پیاده روی در واقع با بهبود گردش خون و جلوگیری از تجمع خون در رگ‌ها به کاهش خطر لخته شدن خون کمک میکند. با این حال، اگر وریدهای واریسی یا سایر عوامل خطر لخته خون دارید، با متخصص واریس در مورد چگونگی کاهش خطر ابتلا به آمبولی ریه یا سایر عوارض مشورت کنید.
درمان آمبولی ریه
درمان آمبولی ریه (PE) به شدت بیماری و سلامت کلی فرد بستگی دارد. نخستین هدف از درمان آمبولی ریه پیشگیری از بزرگ‌تر شدن لخته و تشکیل لخته‌های جدید و کاهش خطر عوارض آن است. در ادامه چند روش رایج درمان آمبولی ریه آورده شده است:
داروهای ضد انعقاد
داروهای ضد انعقاد که به عنوان رقیق‌کننده‌های خون نیز شناخته می‌شوند، داروهایی هستند که از تشکیل یا بزرگ‌تر شدن لخته‌های خون جلوگیری می‌کنند. داروهای رایج ضد انعقاد شامل وارفارین، هپارین و داروهای ضد انعقاد خوراکی (DOACs) هستند.
ترومبولیتیک درمانی
در برخی موارد ممکن است از ترومبولیتیک درمانی برای حل سریع لخته‌های خون استفاده شود. این درمان شامل تزریق مستقیم دارو به لخته برای تجزیه آن است.
فیلتر ورید اجوف تحتانی (IVC)
در برخی موارد، فیلتر IVC ممکن است به داخل ورید اجوف، سیاهرگ بزرگی در شکم، وارد شود تا از لخته شدن خون به ریه‌ها جلوگیری کند.
اکسیژن درمانی
در موارد شدید آمبولی ریه، اکسیژن درمانی ممکن است برای اطمینان از سطح کافی اکسیژن در خون ضروری باشد.
جراحی
در موارد نادر، ممکن است جراحی برای برداشتن لخته خون یا ترمیم وریدهای آسیب دیده ضروری باشد.
اگر علائم آمبولی ریه مانند شروع ناگهانی تنگی نفس، درد قفسه سینه و سرفه خونی را تجربه کردید، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. تشخیص و درمان به موقع می‌تواند به پیشگیری از عوارض جدی و بهبود نتایج کمک کند.
جمع بندی
وریدهای واریسی امکان دارد خطر ابتلا به ترومبوز ورید عمقی (DVT) را افزایش دهند که شاید منجر به آمبولی ریه شود. مهم است که برای درمان واریس به دنبال درمان پزشکی باشید و اقداماتی را برای جلوگیری از DVT انجام دهید تا خطر آمبولی ریه کاهش یابد. اگر رگ‌های واریسی دارید و نگران خطر آمبولی ریه هستید، با پزشک متخصص واریس در مورد گزینه‌های درمانی خود صحبت کنید و اقداماتی را برای کاهش خطر انجام دهید.
بدون دیدگاه