بر اساس آمار منتشر شده توسط سازمان بهداشت جهانی بیماری‌های قلبی 32% از کل مرگ و میرهای در سراسر دنیا را به خود اختصاص داده‌اند، در این بین 85% فوتی‌ها بر اثر حمله و سکته قلبی بوده است. عوامل زیادی در بروز سکته قلبی موثر هستند، یکی از مهم‌ترین آنها استرس است.
آشنایی با حمله قلبی
حمله قلبی هنگامی رخ می‌دهد که عضله قلب به مقدار کافی خون دریافت نمی‌کند، این عارضه با نام انفارکتوس میوکارد قلبی (Myocardial infarction) نیز معروف است و بسیار ناگهانی فرد را درگیر میکند.
حمله قلبی یک وضعیت اورژانسی محسوب میشود و چنانچه اقدامات درمانی توسط پزشک متخصص قلب سریع انجام نشود، زندگی بیمار در معرض تهدید قرار خواهد گرفت.
هر چقدر اختلال در پروسه خون‌رسانی به قلب مدت زمان بیشتری ادامه داشته باشد و بیمار دیرتر توسط پزشک متخصص قلب معالجه شود به همان میزان آسیب قلبی شدیدتر خواهد بود.
تفاوت میان حمله قلبی و سکته قلبی
به طور معمول واژه سکته و حمله قلبی به جای یکدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر قصد داشته باشیم دقیق‌‌تر و اندکی تخصصی‌تر به این مسئله نگاه کنیم، باید گفت هنگامی که عملکرد قلب به سبب مشکلات الکتریکی (آرتیمی) مختل میشود، فرد دچار سکته قلبی میشود که منتج به ایست قلبی خواهد شد. حمله قلبی به طور معمول به سبب بروز مشکل در شریان‌های خون رخ می‌دهد. هر دو عارضه سبب آسیب به عضله قلب می‌شوند و نیاز است که بیمار در حداقل زمان ممکن به یک مرکز درمانی رسانده شود و یک دکتر قلب خوب به مشکل وی رسیدگی کند.
عوامل موثر بر افزایش سکته قلبی
تحقیقات و پژوهش‌های انجمن قلب آمریکا نشان داده است که چند عادت به ظاهر ساده، باعث افزایش احتمال خطر سکته قلبی در افراد میشود.
کم خوابی
کم خوابی نیز به اندازه استرس و اضطراب برای بدن و سلامتی قلب مضر است و منجر به سکته قلبی یا سایر بیماری‌های قلبی خواهد شد. کم خوابی سبب بر هم خوردن تنظیم هورمون‌های کورتیزول و آدرنالین در بدن خواهد شد. همیشه و در همه جا بهترین پزشکان بر خواب کافی تأکید می‌کنند.
نشستن طولانی مدت
نشستن به مدت طولانی یکی از با اهمیت‌ترین عوامل موثر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عرقی و سکته قلبی در افراد محسوب میشود.
نشستن بیش از 5 ساعت پشت میز یا فرمان اتومبیل به مفهوم زندگی بی‌تحرک است، اما پزشک متخصص قلب توصیه میکند با 5 دقیقه پیاده‌روی بعد از هر 45 دقیقه نشستن اثرات مخرب زیاد نشستن را از بین ببرید. 5 دقیقه پیاده‌روی به شما کمک خواهد کرد که رگ‌های شما انعطاف خود را حفظ و کنترل کنند و در عین حال به بهبود گردش خون در بدن نیز کمک بسزایی میکند.
عدم توانایی در کنترل خشم
خشم همراه با اضطراب و استرس نیز یکی دیگر از دلایل ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته قلبی است.
عصبانیت همراه با استرس سبب افزایش فشارخون خواهد شد و در نتیجه ضربان قلب دچار اختلال میشود. در چنین شرایطی با کشیدن چند نفس عمیق، پس از عصبانیت خشم خود را تحت کنترل درآورید، این نخستین و مهم‌ترین گام در مهار و کنترل خشم است. همه پزشکان متخصص قلب و عروق معتقدند دوری از استرس و اضطراب برای حفظ سلامت قلب مفید است.
بدبینی
بدبینی افزون بر سکته قلبی و سایر بیماری‌های قلبی احتمال مبتلا شدن به بیماری‌هایی نظیر بیماری دیابت، فشارخون بالا و دیگر بیماری‌ها را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.
به تعویق انداختن چکاپ دوره ای
عدم مراجعه منظم به پزشک متخصص قلب و انجام چکاپ دوره‌ای یکی از عوامل اثرگذار بر بروز سکته قلبی و دیگر بیماری‌های قلب و عروق محسوب میشود. تعداد زیادی از بیماری‌های قلبی و عروقی چنانچه به موقع به دکتر قلب مراجعه شود، به سادگی قابل درمان هستند.
تاثیر استرس بر بدن انسان
استرس همیشه یک پدیده منفی نیست، در واقع ممکن است در بسیاری از موارد مفید نیز باشد. استرس مقطعی و کوتاه مدت به شما انرژی مورد نیاز را برای به اتمام رساندن یک پروژه در مدت زمان تعیین شده را می‌دهد. در زمان خطر استرس به تصمیم‌گیری سریع کمک میکند. حتی در موقعیت‌های شاد زندگی نظیر فارغ‌التحصیلی، گرفتن یک موقعیت خوب کاری یا ملاقات با اشخاص جدید فرد دچار استرس میشود.
استرس بیش از اندازه و استرس در زمانی که در خطری فرد را تهدید نمی‌کند، برای سلامت بدن مضر و خطرناک است. استرس طولانی مدت (مزمن) ممکن است منجر به نگرانی‌های پیوسته در مورد رابطه، شغل، یک بیماری یا وضعیت اقتصادی باشد.
استرس امکان دارد در اشکال زیر بروز کند:
- کج‌خلقی
- نشخوار فکری
- افسردگی
- غم و اندوه
- اضطراب
ممکن است دلایل استرس یکسان نباشند و دو انسان علائم شبیه به یکدیگر را تجربه نکنند.
استرس مزمن باعث بروز علائم زیر میشود:
- انرژی کم
- انقباض عضلانی
- سردرد
- ناراحتی معده
- بی‌خوابی
استرس مزمن امکان دارد سبب شود تا فرد کنترل احساسات یا اعمال خود را از دست بدهد، در عین حال این احتمال وجود دارد نوسانات خلقی را نیز تجربه کند. استرس همچنین باعث تحریک مرکز ترس مغز میشود. استرس به بدن می‌گوید که در شرایط جنگ یا گریز گرفته است، حتی در موقعیت‌های عادی و روزمره نظیر کار کردن یا رانندگی. استرس باعث ترشح هورمونی به نام کورتیزول خواهد شد که پاسخ بدن به استرس است.
پزشکان بر این باورند که با گذشت زمان، بالا رفتن میزان سطح هورمون‌های استرس در بدن منجر به مجموعه‌ای از اثرات ناخود آگاه در کل بدن به ویژه قلب میشود، این اثرات مانند:
- افزایش خطر سکته قلبی و سکته مغزی
- کاهش جریان خون به قلب
- فشارخون بالا
- افزایش التهاب
رابطه مغز و سکته قلبی
مطالعاتی با تمرکز بر یک ناحیه از مغز به نام آمیگدال انجام شده است تا استرس را توضیح دهد. آمیگدال به مرکز ترس در مغز معروف است. زمانی که احساس استرس و اضطراب دارید، آمیگدال فعال خواهد شد و هورمون‌های استرس زیادی را برای فعالسازی پاسخ به جنگ و گریز به بدن ارسال خواهد کرد، در عین حال سبب کاهش جریان خون به قلب شده که باعث محرومیت قلب از اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز آن میشود. در یک شرایط تهدید آمیز، این پاسخ اجتناب ناپذیر است، این پاسخ شما را آماده میکند تا برای حفظ زندگی خود مبارزه یا فرار کنید. در وضعیت نرمال زمانی که خانواده، دوستان و همکاران شما را ناراحت می‌کنند، این پاسخ نرمال چندان کارایی ندارد.
به مرور زمان، بالا بودن سطح هورمون استرس ممکن است باعث افزایش فشار خون شود. در عین حال احتمال دارد باعث بروز عوارض زیر شود:
- التهاب در شریان‌ها
- افزایش چربی بدن
- افزایش مقاومت به انسولین
همه این موارد قادر خواهند بود در انتها باعث تشکیل پلاک و بیماری عروقی شوند که خطر سکته قلبی و حمله قلبی را افزایش خواهند داد.
یک بررسی در سال 2020 نشان داد که مخاطرات ناشی از استرس شبیه با مخاطرات ناشی از دیگر فاکتورهای شناخته شده سکته قلبی از جمله موارد زیر است:
- اضافه وزن یا چاقی
- رژیم غذایی ناسالم
- ورزش نکردن
متخصص قلب عروق برای جلوگیری از خطر سکته قلبی، علاوه بر توصیه به کاهش وزن و انتخاب یک سبک زندگی سالم به شما توصیه خواهد کرد استرس و اضطراب خود را نیز مدیریت و کنترل کنید.
اثر گذاری خشم و عصبانیت بر قلب
همه انسان‌ها عصبانی می‌شوند و این یک رفتار نرمال است. در بیشتر مواقع هم یک دلیل قانع کننده برای آن وجود دارد، اما در بعضی اوقات عکس‌العمل‌های مخرب در نتیجه خشم ممکن است خطرناک باشد و حتی سبب سکته قلبی در شخص شود. کسب مهارت‌های کنترل خشم و عصبانیت برای جلوگیری از سکته قلبی بسیار ضروری است.
نشان دادن احساساتی نظیر خشم و عصبانیت ممکن است باعث سرعت بخشیدن به فعالیت هورمون‌های استرس، مانند آدرنالین و کورتیزول، سرعت ضربان قلب و تنفس در فرد شوند، در این وضعیت رگ‌های خونی فرد سفت شده و فشارخون افزایش پیدا خواهد کرد.
بر اساس یک پژوهش، محققان متوجه شده‌اند که افراد سالم که خشم و عصبانیت زیادی را تجربه می‌کنند، 19٪ بیش از افراد آرام دچار سکته قلبی می‌شوند. در عین حال در میان افرادی که دچار سکته قلبی می‌شوند، اشخاصی که عصبانیت بیشتری را تجربه می‌کنند، عوارض ناشی از سکته قلبی نسبت به سایرین در آنها بیشتر است.
اگر شما زیاد عصبانی می‌شوید، زمان آن رسیده است که نحوه کنترل خشم را یاد گرفته و برای جلوگیری از سکته قلبی برای چکاپ دوره‌ای به یک دکتر قلب خوب مراجعه کنید.
روشهای کنترل استرس
استرس مزمن با افزایش خطر سکته قلبی و بیماری‌های قلبی در ارتباط است. سلامت روان مثبت قادر خواهد بود باعث کاهش میزان این خطر شود.
مدیریت استرس یک دستور العمل کلی ندارد. به احتمال زیاد ماه‌ها یا حتی سال‌ها زمان نیاز است تا روش مدیریت استرس مناسب خود را پیدا کنید، روشی که به شما کمک خواهد کرد استرس خود را مدیریت کرده و اثرات فیزیکی استرس مزمن بر بدن را خنثی کنید. برای مدیریت استرس به روش صحیح شما می‌توانید روشهای پیشنهادی زیر را امتحان کنید.
فعالیتهای ورزشی
فعالیتهای ورزش منظم به کاهش فشارخون، مدیریت کنترل وزن و کاهش خطر ابتلا به شمار زیادی از فاکتورهای اثر گذار بر بیماری‌های قلبی و عروقی مانند استرس کمک خواهد کرد. به هیچ وجه نیاز به ورزش‌های سنگین و حرفه‌ای نیست کافی است با 15 الی 30 دقیقه پیاده‌روی روزانه شروع کنید و سرعت و مدت زمان را به مرور زمان و بسته شرایط خود بیشتر کنید.
خواب خوب
خواب و استرس با یکدیگر رابطه‌‌ای متقابل دارند. در بیشتر موارد، اشخاصی که دچار استرس مزمن هستند در خوب خوابیدن مشکل دارند که خود استرس و نشانه‌های آن نظیر کج خلقی و نوسان روحی را افزایش می‌دهد.
روابط اجتماعی
دیدار با دوستان یا یک شام خانوادگی و مهمانی‌های کوچک برای مناسبت‌های خاص بسیار موثرتر از شنیدن اخبار و دیدن عکس‌های جشن‌ها و مهمانی است، این ارتباطات و دوستی‌ها قادر خواهد بود به بهبود سلامت قلب و کاهش میزان استرس کمک کنند.
تکنیکهای آرام بخش
مدیتیشن، تمرین‌های تنفسی کنترل شده و ورزش‌های ملایم مانند یوگا و تای چی همگی برای فعالسازی سیستم عصبی پاراسمپاتیک بدن موثر هستند. سیستم عصبی پاراسمپاتیک بدن در آرامش مغز و کاهش اثرات استرس نقش بسزایی ایفا میکند.
سرگرمیهای مفید
داشتن یک سرگرمی جدید به معنای تمام شدن استرس نخواهد بود، اما ممکن است به پرت شدن حواس فرد از افکار منفی و دور کردن نگرانی‌ها کمک بسزایی کند. زمانی که روی مسائل استرس‌زا متمرکز نباشید، مغز و بدن شما مجالی برای استراحت پیدا خواهد کرد. با گذشت زمان، این سرگرمیهای جدید ظرفیت بیشتری از ذهن را به خود اختصاص خواهند داد.
رژیم غذایی سالم
پیروی از یک رژیم غذایی سالم، متعادل و غنی شده از میوه و سبزی‌ها، پروتئین‌های بدون چربی (مانند آجیل، ماهی، میگو، مرغ، آجیل و مغزیجات) و غلات کامل در سلامت قلب و پیشگیری از سکته قلبی موثر است و نخستین راهکاری است توسط متخصص قلب ارائه میشود. مواد غذایی مغذی به بهبود سطح کلسترول کمک خواهند کرد و در مدیریت وزن و سطح قند خون بسیار موثر خواهند بود و تا حدود زیادی از بروز سکته قلبی جلوگیری خواهند کرد.
مصرف دارو
اگر با وجود رعایت همه نکات بیان شده همچنان استرس زیادی را تجربه می‌کنید، با یک دکتر قلب خوب مشاوره کنید. داروهای مخصوص ممکن است اثرات اضطراب بر بدن را کاهش دهند، بعضی از داروها در عین حال می‌توانند خطر سکته قلبی را نیز کاهش دهند، اما ضروری است که این داروها توسط یک متخصص قلب و عروق تجویز شوند.
سخن آخر
در حال حاضر بیماری‌های قلبی یکی از با اهمیت‌ترین عوامل مرگ و میر در دنیا محسوب می‌شوند. عوامل متعددی مانند مواردی که در مطالب فوق عنوان شده بر افزایش خطر سکته قلبی تأثیرگذار است که مهم‌ترین آن استرس، خشم و عصبانیت است.
پیشنهاد میشود با استفاده از شیوه‌های گفته شده، استرس خود را مهار کنید و نکته مهم دیگر مراجعه به بهترین متخصص قلب و عروق برای چکاپ‌های دوره‌ای است.
بدون دیدگاه