بر اساس آخرین تحقیقات انجام شده توسط سازمان بهداشت جهانی، بیماری های قلبی رتبه اول در بیشترین مرگ و میر در دنیا را دارند. نارسایی دریچه میترال را می توان به عنوان یکی از بیماری های قلبی نام برد. بیشتر بیمارانی که دچار نارسایی دریچه میترال هستند، اطلاعات زیادی در مورد علائم و عوارض این بیماری ندارند.
برخی از این بیماران به علت کم اطلاعی از بیماری خود، ممکن است ناخودآگاه باعث شدیدتر شدن عوارض این بیماری شوند. در این مقاله قصد داریم با معرفی نارسایی دریچه میترال، شما را بیشتر با علائم، روش های درمان و عوارض این بیماری آشنا کنیم.
نارسایی دریچه میترال چیست؟
دریچه میترال بین حفره های سمت چپ قلب یعنی دهلیز چپ و بطن چپ است. به طوری که دریچه میترال کمک می کند خون در قسمت چپ قلب در یک جهت حرکت کند. زمانی که قلب منقبض می شود دریچه بسته می شود. در نارسایی دریچه میترال، دریچه به طور صحیح و منظم باز و بسته نمی شود. در نتیجه خون به سمت دهلیز قلب برگشت داده می شود. این اختلال موجب کاهش خون رسانی در بدن می شود و همچنین باعث افزایش حجم خون و فشار داخل دهلیز چپ می شود. به دلیل برگشت خون، قلب مجبور به پمپاژ بالا و فعالیت زیاد می شود. همین دلیل منجر به تپش قلب و تنگی تنفس می شود.
علل نارسایی دریچه میترال
- پرولاپس دریچه میترال: به این عارضه افتادگی دریچه میترال هم گفته می شود. در این اختلال دریچه میترال خوب بسته نمی شود.
- تب روماتیسمی: عفونت باکتریایی استرپتوکوک به قلب حمله می کند و باعث نارسایی دریچه میترال می شود.
- اندوکاردیت عفونی: اندوکاردیت عفونی به دلیل عفونت و اتصال میکروب ها به سطح داخلی قلب به وجود می آید.
- ایسکمیک قلب: ناشی از کاهش خون‌رسانی به عضله قلب است.
- اتساع بطن چپ: در اتساع بطن چپ، بطن کشیده و نازک تر می شود و نمی تواند عمل پمپاژ خون را به درستی انجام دهد.
- بیماری های مادرزادی: بیماری های مادرزادی که بیشتر به علت ژنتیک و مصرف داروهای خاص و شیمیایی به وجود می آیند.
علائم نارسایی دریچه میترال
- باعث خستگی زودرس و ضعف و بی حالی می شود.
- تنگی تنفس و شدت یافتن آن به هنگام انجام فعالیت های بدنی زیاد را به همراه دارد.
- موجب تپش قلب و نامنظم شدن ضربان قلب می شود.
- به هنگام استراحت به علت افزایش فشار خون ریوی، مایع در ریه ها جمع می شود و باعث ادم ریه می شود. ادم ریه موجب تنگی تنقس در زمان استراحت می شود.
روش های تشخیص نارسایی دریچه میترال
پزشک برای تشخیص نارسایی دریچه میترال از روش های تشخیصی زیر کمک می گیرد:
نوار قلب
با استفاده از نوار قلب می توان ریتم قلب بیمار را بررسی کرد. افزایش حجم سلول های قلبی باعث افزایش حجم حفره های قلبی و ضخیم شدن این حفره ها می شوند. این تغییر حجم را می توان در نوار قلب مشاهده کرد.
اکوکاردیوگرافی
اکوکاردیوگرافی نام دیگر سونوگرافی قلب است. دقیق ترین روش برای تشخیص نارسایی دریچه میترال، انجام اکوکاردیوگرافی است. در این روش میزان نارسایی دریچه میترال و میزان درگیر شدن عضله های قلب را می توان بررسی کرد و راه درمان مؤثرتری انتخاب کرد.
کاتتریزاسیون قلب
در این روش لوله هایی باریک و توخالی را از طریق کشاله ران یا مچ دست وارد قلب می کنند. سپس فشارهای داخل حفره ها و دریچه های قلبی را اندازه گیری می کنند. با این روش میزان نارسایی دریچه میترال را می توان تشخیص داد.
عکس قفسه سینه
نارسایی دریچه میترال باعث افزایش اندازه قلب می شود. با عکس گرفتن از قفسه سینه، می توان اندازه غیرطبیعی قلب را مشاهده کرد.
روش های درمان نارسایی دریچه میترال
در برخی از بیمارانی که مبتلا به نارسایی دریچه میترال هستند هیچ نوع علائمی دیده نمی شود و بیمار مطلع از مشکل خود نیست. عوامل متعددی باعث افزایش خطر این نارسایی می شوند و بیمار با احساس درد در قفسه سینه یا علائمی دیگر پی به بیماری خود می برد. در این صورت پزشک معالج با تجویز داروهای خاص، به کاهش سرعت ضربان قلب، کاهش التهاب قلب و رقیق کردن خون برای جلوگیری از لخته شدن خون کمک می کند.
با توجه به میزان خطر نارسایی دریچه قلب، پزشک معالج ممکن است تصمیم به جراحی بگیرد. جراحی دریچه میترال به دو صورت ترمیم دریچه و تعویض دریچه انجام می شود. در صورتی که نیاز به تعویض دریچه وجود داشته باشد، پزشک از بافت قلب گاو ، خوک یا انسان استفاده می کند. همچنین دریچه های مصنوعی مکانیکی نیز برای تعویض دریچه وجود دارند.
عوارض نارسایی دریچه میترال
- نارسایی کلیوی: نارسایی دریچه میترال باعث کاهش جریان خون به سمت کلیه ها می شود. در صورتی که به موقع درمان نشود، منجر به نارسایی کلیوی می شود و برای درمان کلیه ها باید از دیالیز استفاده شود.
- مشکلات قلبی: نارسایی دریچه میترال موجب بزرگ تر شدن اندازه قلب می شود. حجیم تر شدن قلب باعث می شود به قلب فشار زیادی وارد شود و قلب کارکرد درستی نداشته باشد.
- آسیب های ریوی: نارسایی دریچه میترال باعث ایجاد مایع در ریه ها می شود. این مایعات علاوه بر آسیب هایی که به ریه ها وارد می کنند، باعث اختلال در کارکرد کبد نیز می شوند.
عواملی که باعث افزایش خطر نارسایی دریچه میترال می شوند؟
- افزایش سن: با افزایش سن کلسیم زیادی روی دریچه ها رسوب می کند و این امر موجب کند شدن حرکت دریچه ها به هنگام باز و بسته شدن می شود.
- فشار خون بالا: فشار خون بالا در صورت درمان نشدن، باعث گشادی آنولوس دریچه میترال می شود و نارسایی را شدیدتر می کند.
- عفونت: بیماری هایی مانند تب روماتیسم منجر به عفونت هایی در دریچه قلب می شوند. لازم است برای درمان این بیماری ها به موقع اقدام شود.
پیشگیری از نارسایی دریچه میترال
هیچ روشی برای پیشگیری از نارسایی دریچه میترال وجود ندارد. برای جلوگیری از پیشرفت زیاد نارسایی دریچه میترال و برگشت دوباره آن بهتر است تمامی نکاتی را که پزشک مربوطه توصیه می کند رعایت شود. همچنین باید از عواملی که باعث افزایش خطر نارسایی دریچه میترال می شوند، دوری کرد. مهم ترین موضوعی که باید به آن توجه داشت، اطلاع دادن بیمار از بیماری خود قبل از هر نوع عمل جراحی یا اعمال دندانپزشکی به پزشک متخصص است. اطلاع دادن به موقع، می تواند از عوارض ناشی از نارسایی دریچه میترال جلوگیری کند.
مراجعه به پزشک
علائم نارسایی دریچه میترال در صورتی که توسط فرد بیمار نادیده گرفته شود با خطرات بسیار جدی همراه خواهد بود. مراجعه زود هنگام به پزشک در کنترل این بیماری و کاهش عوارض آن بسیار مؤثر است. برای درمان دریچه میترال و کسب اطلاعات بیشتر درباره این بیماری می توانید به مطب دکتر محمد رضا مبینی متخصص قلب و عروق در تهران مراجعه کنید.
بدون دیدگاه