فشارخون معضلی است که این روزها زیاد درباره آن میشنویم. نوعی بیماری که اگر به موقع کنترل و درمان نشود میتواند عوارض جبرانناپذیری داشته باشد. اقدامات متعددی نیز وجود دارد که میتواند باعث بروز این بیماری شود و مؤثرترین راه درمان آن نیز اصلاح سبک زندگی است.
با ما باشید تا با جزئیات بیشتری این قاتل خاموش را بررسی کنیم. بله درست شنیدید قاتل خاموش لقبی است که به این بیماری دادهاند. در ادامه متوجه این اقدام خواهید شد.
اعداد فشارخون و معنی آنها
فشارخون شما بهصورت دو عدد ثبت میشود:
1- فشارخون سیستولیک (عدد اول) که نشاندهنده فشارخون شما در هنگام تپش قلب بر دیواره شریان شما است.
2- فشارخون دیاستولیک (عدد دوم) که نشان میدهد خون شما درحالیکه قلب بین ضربانها استراحت میکند، چه مقدار به دیواره شریان وارد میکند.
شما باید به طور منظم از میزان فشارخون خود مطلع باشید تا بتوانید بهموقع اقدامات لازم را اتخاذ کنید. معمولاً پزشکان در ویزیتهای معمولی خود، فشارخون مراجعین را اندازهگیری میکنند و بسیاری هم در منزل خود از دستگاه دیجیتال برای این کار استفاده میکنند؛ بنابراین حواستان باشد که باید به طور منظم این کار را انجام دهید.
عوامل خطرسازی که منجر به بحران فشارخون میشود
سن: خطر افزایش فشارخون با افزایش سن رابطه مستقیم دارد، یعنی هرچه سن بیشتر باشد خطر ابتلا به فشارخون نیز بیشتر میشود. فشارخون بالا تا حدود 64 سالگی در مردان بیشتر دیده میشود. زنان بعد از 65 سالگی بیشتر دچار فشارخون میشوند.
اضافه وزن: هرچه وزن شما بیشتر شود، خون بیشتری برای تأمین اکسیژن و مواد مغذی به بافتهای خود نیاز دارید. با افزایش حجم گردش خون در رگهای خونی، فشار دیوارههای شریان نیز افزایش مییابد.
نداشتن تحرک بدنی: افرادی که بیتحرک هستند ضربان قلب بیشتری دارند. هرچه ضربان قلب شما بیشتر باشد، قلب شما باید با هر انقباض سختتر کار کند و نیروی وارد بر عروق نیز بیشتر میشود.
استعمال دخانیات: مصرف دخانیات بلافاصله فشارخون شما را (به طور موقت) بالا میبرد. مواد شیمیایی موجود در توتون میتواند به دیواره شریان شما آسیب برساند و این میتواند باعث تنگ شدن عروق و در نتیجه و افزایش خطر ابتلا به فشارخون را دنبال داشته باشد.
افراط در مصرف نمک: افزایش میزان سدیم در بدن باعث میشود که بدن مایعات را در خود حفظ کند و این امر باعث افزایش فشارخون شما میشود.
نکته: پتاسیم به تعادل میزان سدیم در بدن شما کمک میکند. اگر در رژیم غذایی خود بهاندازه کافی پتاسیم دریافت نکنید، ممکن است بیش از حد سدیم در خون شما جمع شود.
استرس و فشار عصبی: یکی دیگر از عواملی که باعث بروز فشارخون میشود استرس و یا عصبی بودن فرد است. اگر شما فردی استرسی هستید حتماً به دنبال درمان آن باشید زیرا یک قاتل خاموش در کمین شماست.
برخی از بیماریها: اگر مبتلا به دیابت و یا بیماریهای کلیوی هستید بیشتر مراقب خود باشید زیرا بدن شما پایه ثابت فشارخون بالا است.
سن فشارخون بالا
همانطور که دیدیم فشارخون بالا بیشتر در سنین بالا شایع است؛ اما این بدان معنا نیست که افرادی که سن پایینتری دارند از این بیماری درامان هستند.
کودکان نیز میتوانند به فشارخون بالا مبتلا شوند. کلیه مواردی که در بالا گفته شد میتواند سبب بروز فشارخون بالا در کودکان نیز بشود اما تأثیر مشکلات کلیوی و قلبی نسبت به بقیه بیشتر است.
درمان و پیشگیری خانگی فشارخون بالا
مؤثرترین راه درمان فشارخون بالا و همچنین بسیاری از بیماریهای دیگر تغییر سبک زندگی معمول به سبک زندگی سالم است.
اما در سبک زندگی سالم دقیقاً چه مواردی را باید رعایت کرد؟
- رژیم غذایی سالم: که شامل میوهها، سبزیها، غالت سبوسدار و پروتئینهای بدون چربی مانند ماهی است.
- افزایش فعالیت بدنی: با روزی فقط 30 دقیقه ورزش میتوانید به راحتی با این قاتل خاموش مقابله کنید.
- رسیدن به وزن مناسب: اگر دو مورد بالا را بهدرستی رعایت کنید با کاهش وزن نیز میتوانید به کاهش فشارخون خود کمک کنید.
- مدیریت استرس: این 5 مورد میتوانند به کاهش استرس شما و در نتیجه کنترل فشارخونتان به شما کمک کنند:
خواب کافی – تنفس عمیق – ماساژ – مراقبه – یوگا
توصیههای رژیم غذایی برای افرادی که فشارخون بالا دارند:
- گوشت کمتر در برابر سبزیها بیشتر
- کاهش سدیم غذا
- کم کردن مصرف شیرینیهای مصنوعی
- کم کردن مصرف چربیها
- پرهیز از مصرف مواد غذایی فرآوری شده
- اعتدال در مصرف موادی که کافئین و تئین دارند مانند قهوه، چای، نوشابه و شکلات
- پرهیز از مصرف مواد غذایی که با حرارت بالا تهیه میشوند، مانند فستفودها
- جایگزین کردن گوشت سفید با گوشت قرمز
تأثیر فشارخون بالابر بدن
از آنجا که فشارخون بالا اغلب یک بیماری خاموش است، میتواند سالها قبل از آشکار شدن علائم به بدن شما آسیب برساند. اگر فشارخون بالا درمان نشود، ممکن است با عوارض جدی و حتی کشندهای روبرو شوید.
عوارض فشارخون بالا شامل موارد زیر است:
1- عروق آسیبدیده: عروق سالم، انعطافپذیر و قوی هستند. خون از طریق عروق و عروق سالم به طور آزاد و بدون مانع جریان مییابد. فشارخون بالا باعث سخت شدن، تنگ شدن و کشش عروق میشود. این آسیب میزان چربیهای موجود در رگهای شما افزایش میدهد و باعث محدودکردن جریان خون میشود. در نهایت نیز منجر به افزایش فشارخون و حمله قلبی و سکته مغزی شود.
2- قلب آسیبدیده: فشارخون بالا باعث میشود قلب شما بیش از حد کار کند. افزایش فشار در رگهای خونی، عضلات قلب را مجبور میکند که بیشتر و بیشتر از فشار قلب سالم به پمپاژ بپردازند. این ممکن است باعث بزرگ شدن قلب شود. بزرگ شدن قلب خطر شما را برای موارد آریتمیهای نارسایی قلبی مرگ قلبی ناگهانی حمله قلبی افزایش میدهد
3- مغز آسیبدیده: مغز شما برای تأمین درست عملکرد خود به تأمین سالم خون غنی از اکسیژن متکی است. فشارخون بالا میتواند خونرسانی به مغز شما را کاهش دهد. انسداد موقت جریان خون در مغز حملات ایسکمیک گذرا (TIA) نامیده میشود. انسداد قابلتوجه جریان خون باعث مرگ سلولهای مغزی میشود. این بهعنوان سکته مغزی شناخته میشود. فشارخون کنترل نشده ممکن است بر حافظه و توانایی یادگیری، یادآوری، صحبت و استدلال شما تأثیر بگذارد.
علائم و نشانههای فشارخون بالا
علت اینکه به فشارخون بالا، قاتل خاموش گفته میشود این است که تا حدود زیادی بدون علامت است. اکثر نشانههایی که در رابطه با این بیماری گفته میشود تقریبی هستند و ممکن است در همه افراد دیده نشود.
برخی از نشانههای تقریبی فشارخون بالا:
- اختلالات خواب
- سردردهای غیرمنتظره
- درد قفسه سینه
- خون دماغ شدنهای ناگهانی
- وجود خون در ادرار
- سردردهای مداوم
حواستان به این قاتل خاموش باشد
بهترین راه برای در امانماندن از آن، تغییر سبک زندگی فعلی به سبک زندگی سالم است. با اصلاح سبک زندگی خود علاوه بر پیشگیری از ابتلا به فشارخون میتوانید از بروز خطرات دیگر و ابتلا به سایر بیماریها نیز جلوگیری کنید.
بدون دیدگاه