فشار خون عصبی را جدی بگیرید

به احتمال زیاد بارها با واژه فشار خون عصبی برخورد داشته‌اید و سوال‌های متعددی را در ذهن شما ایجاد کرده است. همین ابتدا بگوییم چنین بیماری وجود ندارد و به‌ کار بردن این عبارت برای توصیف یک نوع از فشار خون، غیر دقیق و غیر علمی است. به طور کلی، انسان در هنگام بروز استرس و اضطراب به دلیل ترشح هورمون‌های آدرنالین و نورآدرنالین که به هورمون‌های ستیز و گریز نیز شهرت دارند، دچار افزایش فشار خون و ضربان قلب می‌شود، در نتیجه در یک شخص سالم با فشار خون نرمال نیز در زمان بروز استرس یا عصبانیت فشارخونش به طور طبیعی افزایش پیدا می‌کند.

با ما در ادامه این مقاله همراه باشید تا بیشتر با فشار خون عصبی، علائم و درمان آن آشنا شوید.

علت افزایش فشار خون

در وضعیتی که فشار خون شخص به طور منظم در حال افزایش باشد، می‌توان گفت که فرد دچار افزایش فشار خون است. انجمن قلب آمریکا اثبات کرده است، زمانی که فشار خون شخص 13 روی 8 یا بیشتر باشد، یعنی شخص دچار افزایش فشار خون شده است.

زمانی که فشار خون افزایش پیدا کند، جریان خون قادر نخواهد بود به سهولت به اعضای مهم بدن نظیر قلب و کلیه‌ها برسد، چنانچه این موضوع تنها برای مدت کوتاهی پیش آید (به طور مثال مشغول تماشای یک مسابقه مهیج یا در حال تماشای یک فیلم وحشتناک باشید)، نیاز نیست چندان نگران آن باشید.

بدن انسان این توانایی را دارد که میزان معینی از استرس را تحمل کند، اما هنگامی که فشار خون شخص به طور تقریبی همیشه بالا باشد، جریان ضعیف خون ممکن است در گذر سال‌ها به اندام‌های بدن آسیب وارد کند، بنابراین امکان دارد فرد دچار بیماری‌های قلبی، بیماری کلیوی، سکته، حمله قلبی و حتی مرگ شود.

نقش استرس در افزایش فشار خون

استرس و اضطراب به تنهایی نمی‌توانند سبب بیماری پرفشاری خون شوند. هر چند تجاربی مانند اضطراب بالا در موقعیت‌های خاص یا حمله پانیک ممکن است به طور موقت باعث افزایش فشار یا فشار خون عصبی شود، اما احتمال مبتلا شدن به فشار خون بالا در اشخاصی که دچار اختلالات اضطراب هستند با احتمال ابتلای سایر اشخاص برابر است.

نمی‌توان گفت که افزایش موقتی فشار خون یا فشار خون عصبی خطری برای سلامتی فرد محسوب نمی‌شود. چنانچه فشار خون عصبی بیشتر از حد طبیعی برای شخص پیش آید، به دیواره رگ‌های خونی آسیب جدی وارد می‌شود و قلب و کلیه‌ها تحت فشار آسیب دیده و در نهایت مشکلاتی که برای بیماران پرفشاری خون به وجود می‌آید برای این اشخاص نیز به وجود خواهد آمد.

مورد دیگری که در این بین وجود دارد این است که اشخاصی که به اختلالات اضطرابی دچار هستند، برخی اوقات برای کاهش علائم این اختلال، راه‌ حل‌هایی را انتخاب می‌کنند که برای سلامتی مضر است.

کنترل فشار خون عصبی

اختلال اضطرابی به طور معمول منجر به افزایش فشار خون عصبی در دراز مدت نخواهد شد، اما تکرار اضطراب‌های مقطعی ممکن است منجر به افزایش موقتی فشار خون شخص شود. چنانچه افزایش فشار موقتی خون، به شکل مداوم رخ دهد به طور مثال روزانه، این حالت احتمال دارد به رگ‌ها، قلب و کلیه شخص آسیب وارد کرده و منجر به فشار خون مزمن شود.

افزون بر این احتمال بیشتری وجود دارد اشخاصی که دچار استرس یا اضطراب می‌شوند، از عادت‌های ناسالمی برخوردار باشند که سبب افزایش فشار خون شود، عادت‌هایی نظیر:

• استعمال دخانیات
• نوشیدن الکل به شکل افراطی
• پرخوری

بعضی از داروهایی که برای درمان استرس، اضطراب و سایر بیماری‌های ذهنی تجویز می‌شوند، قادر هستند سبب افزایش فشار خون در فرد شوند. سروتونین و مهار کننده‌های جذب مجدد نور‌اپی‌نفرین (SNRI) جزو این داروها محسوب می‌شوند.

اگر قادر به کنترل استرس و اضطراب خود نیستید یا بر اعصاب خود تسلط کافی ندارید، انجام یک سری کارهای روزمره سبب می‌شود کمتر استرس داشته باشید. برای یافتن یک روش درمانی مناسب با پزشک متخصص قلب و عروق مشورت کنید.

در صورتی که قصد داشته باشید از ابتلا به افزایش فشار خون جلوگیری کنید یا آن را درمان کنید، یکی از راهکارهایی که به طور معمول نادیده گرفته می‌شود، مدیریت و کنترل استرس است. اگر در بیشتر اوقات عصبی و مضطرب هستید، این 7 راهکار به آرام‌تر شدن و کنترل استرس و اضطراب در شما کمک می‌کنند.

خواب کافی داشته باشید

خواب کم یا بی‌کیفیت ممکن است بر روحیه، هوشیاری ذهنی، میزان انرژی و سلامت جسمی شما اثرات منفی به جای بگذارد.

تکنیکهای آرامش ذهن

مدیتیشن، تخیل فعال، آرمیدگی پیش‌رونده عضلانی، انجام تمرینات هوازی آرامش‌بخش و یوگا از جمله راهکارهای اثرگذار در کاهش استرس و آرام‌بخشی و عدم ابتلا به فشار خون عصبی است.

گسترش روابط اجتماعی سالم

با مشارکت در کلاس‌های مختلف، ملحق شدن به گروه‌های متعدد یا شرکت در برنامه‌های پشتیبانی گروهی با سایر افراد جامعه ارتباط برقرار کنید.

تقویت مهارتهای مدیریت زمان

از زمانی که در اختیار دارید استفاده بهینه کرده و کارها را در زمان تعیین شده انجام دهید. در بسیاری از موقعیت‌ها، کاهش استرس و دستیابی به موفقیت در گرو فراگیری این مهارت است.

حل کردن موقعیتهای استرس زا

اجازه غلبه موقعیت‌های استرس‌زا به خود را ندهید. از مهارت‌های مذاکره و گفتگو در منزل و محل کار برای حل کردن موقعیت‌های استرس‌زا استفاده کنید.

از زندگی بیشتر لذت ببرید

هر تجربه‌ای را به شکل کامل احساس کنید و از آن لذت کافی ببرید، برای نمونه به آهستگی غذا بخورید و روی طعم‌ها و حس‌های چشایی تمرکز کنید، پیاده‌روی کنید، مطالعه کنید و یا به یک موسیقی آرام‌بخش گوش دهید.

درخواست کمک از دیگران

در هنگام استرس و اضطراب از کمک خواستن از اطرافیان ترس نداشته باشید. اگر همچنان استرس و اضطراب داشتید، با پزشک متخصص صحبت کنید.

موارد فشار خون عصبی

در بعضی اشخاص که زمینه ابتلا به فشار خون در آنها وجود دارد، (سابقه ژنتیکی فشار خون بالا) امکان دارد نخست سیر بروز فشار خون فقط در زمان استرس و اضطراب رخ دهد، اما با بررسی‌ و کنترل دقیق‌تر مشخص می‌شود که فشار پایه این اشخاص از حالت عادی نیز بالاتر است. چنین افرادی در زمان بروز عصبانیت نیز فشار خون بالاتری نسبت به اشخاص سالم خواهند داشت و نسبت به حالت طبیعی نیز دیرتر به حالت عادی باز می‌گردند.

نشانه‌ های فشار خون عصبی

همان طور که گفتیم، چنین اشخاصی زمینه بروز فشار خون بالا را دارند، در نتیجه یکی از اصلی‌ترین فاکتورهایی که در این بیماران می‌بایست کنترل و بررسی شود وضعیت سابقه ژنتیکی و خانوادگی آنها است. یکی از مسائل بسیار مهم دیگر این است که این اشخاص دارای علائم فشار خون بالا هستند.

از جمله این نشانه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سردردهای پشت سر با تکرار تعداد دفعات فراوان
• خستگی‌های بیش از حد نرمال 
• ناتوانی‌های جنسی 

فشار خون در چنین اشخاصی، فشار خونی لب مرز است (برای نمونه فشار سیستولیک روی 140-150 یا فشار دیاستولیک روی 90-95).

حال این شخص زمانی که عصبانی شود یا تحت استرس و فشارهای روانی شدیدی قرار بگیرد به یکباره دچار افزایش فشار خون می‌شود (به طور مثال فشارهای سیستولیک 180) و نشانه‌های شدیدتری را تجربه خواهد کرد و پس از رفع استرس احتیاج به زمان بیشتری دارد تا فشار خون وی به میزان پایه خود برگردد.

عوارض فشار خون عصبی

کلیه اشخاصی که مبتلا به فشار خون بالا هستند عوارض همسانی را تجربه خواهند کرد. آسیب‌های مغزی، چشمی، قلبی و کلیوی که در سایر اشخاص فشار خونی نیز مشاهده می‌شوند، در این اشخاص نیز با گذشت زمان با عدم درمان فشار خون خود را نشان خواهند داد.

نکته‌ بسیار مهمی که در این اشخاص وجود دارد این است که اکثریت آنها به دلیل اینکه فشار پایه لب مرزی دارند و عددهای بالا را نشان نمی‌دهند نمی‌پذیرند که به فشار خون بالا دچار هستند و تصور می‌کنند به فشار خون عصبی مبتلا هستند و احتیاجی به مصرف دارو ندارند.

در حالی که همین فشار خون به‌ ظاهر پایین و فاقد اهمیت از نظر شخص، زمینه‌ساز آسیب‌های بسیار شدید در آینده خواهد شد. نکته مهمی که می‌بایست به آن توجه کرد این است که چنین اشخاصی با فشارهای لب مرزی در صورت عدم درمان در زمان مناسب در عرض یک تا دو سال فشارهای پایه بالاتری نیز تجربه می‌کنند که بسیار خطرناک‌تر است.

درمان فشار خون عصبی

اگر فشار خون بالای شما در معاینات و بررسی‌های متخصص فشار خون مورد تایید قرار بگیرد، گام بعدی شروع درمان مناسب است. به یاد داشته باشید که درمان این نوع از فشار خون تفاوت بسیار زیادی با انواع دیگر آن ندارد و شامل 2 بخش دارویی و غیردارویی است.

بخش غیر دارویی به طور معمول شامل رژیم غذایی مطلوب، کاهش وزن، پیاده‌روی مناسب و کم کردن مقدار مصرف نمک است و بخش دارویی نیز شامل تجویز داروهای مناسب کاهنده فشار خون توسط پزشک متخصص فشار خون است.

داروهای کاهنده فشار خون در انواع گوناگونی موجود هستند که انتخاب گزینه مناسب توسط پزشک متخصص قلب و بر اساس شرایط بالینی شما صورت می‌گیرد. همیشه این نکته بسیار مهم را به خاطر داشته باشید که مصرف هیچ دارویی نباید جز با تجویز پزشک متخصص قلب و عروق صورت بگیرد.

برای درمان فشار خون در تهران می‌توانید با کلینیک تخصصی دکتر محمدرضا مبینی با شماره 09903868631 تماس بگیرید.

بهترین دارو برای فشار خون عصبی

مسدود کننده‌های بتا که به (مسدود کننده‌های بتا آدرنرژیک) نیز معروف می‌باشند، از برخورد آدرنالین (یک هورمون مربوط به استرس) با گیرنده‌های بتا قلبی جلوگیری خواهند کرد، این امر از بالا رفتن شدت و سرعت ضربان قلب ممانعت می‌کند.

افزون بر آرام‌سازی قلب، بعضی از موارد مسدود کننده‌های بتا همچنين از توانایی آرام‌سازی و شل کردن رگ‌های خونی برخوردار هستند که منجر به کاهش فشار خون خواهند شد.

قرص فشار خون عصبی متعددی در دسترس هستند که متداول‌ترین آنها عبارت هستند از:

• آسبوتولول (سکترال)
• بیسوپرولول (زبتا)
• کارودیلول (کورگ)
• پروپرانولول (ایندرال)
• آتنولول (تنورمین)
• متوپرولول (لوپرسور)

پروپرانولول و آتنولول دو مورد از مسدود کننده‌های بتا محسوب می‌شوند که به طور وسیع و گسترده برای درمان اضطراب تجویز می‌شوند.

عوارض جانبی قرص فشار خون عصبی

زمانی که شروع به مصرف قرص برای درمان فشار عصبی می‌کنید، امکان دارد بعضی از عوارض احتمالی در شما مشاهد شود. عوارض جانبی عبارت هستند از:

• خستگی
• سردی دست و پا
• سردرد
• سرگیجه یا سبکی سر
• افسردگی
• تنگی نفس
• استفراغ
• اسهال
• یبوست

در صورت دیده شدن عوارض جانبی جدی‌تر مانند:

• ضربان قلب بسیار کند یا نامنظم
• افت قند خون
• حمله آسم
• تورم و احتباس مایعات
• افزایش وزن

با پزشک متخصص فشارخون مشورت کرده و در صورت نیاز تنها با مشورت پزشک مصرف دارو را قطع کنید.

زمان مراجعه به متخصص فشار خون

چنانچه هر یک از علائم فشار خون عصبی را دارید خیلی سریع به متخصص قلب مراجعه کنید. امکان دارد دچار یک بحران فشار خون عصبی بالا شوید که قادر خواهد بود منتج به حمله قلبی یا سکته شود، در عین حال امکان دارد به یک بیماری جدی دیگر مبتلا شده باشید.

در بیشتر اوقات، فشار خون باعث بالا سردرد یا خونریزی بینی نخواهد شد. هنگامی که فشار خون بالای 180/120 باشد و این علائم را دارید، ۵ دقیقه استراحت کنید و دوباره فشار خون خود را بررسی و کنترل کنید. چنانچه فشار خون شما هنوز به طور غیرطبیعی بالا است، به طور حتم به متخصص فشار خون مراجعه کنید.

سخن آخر

فشار خون بالا در بیشتر مواقع علائمی ندارد، در نتیجه همه می‌بایست دائم آن را بررسی و کنترل کنند. اگر فشار خون دارید، امکان دارد پزشک متخصص فشارخون توصیه کند که بیشتر اوقات در منزل آن را کنترل کنید.

متخصصین توصیه می‌کند به همراه مصرف دارو تغییراتی در سبک زندگی خود به‌ منظور کنترل فشار خون عصبی به وجود آورید.

به شما توصیه می‌کنیم برای پیگیری فرایند درمان به پزشک متخصص قلب و عروق که از مهارت بالا برخوردار باشد، مراجعه کنید. در عین حال بهتر است برای دستیابی به نتیجه بهتر درمان فشارخون ناشی از استرس، نخست بیماری‌های زمینه‌ای که باعث افزایش شدت بیماری فشار خون می‌شوند را درمان کنید.