منظور از زخمهای جراحی در واقع زخم ناشی از برش‌های جراحی است که در اتاق عمل بر سطح بدن ایجاد می‌شوند. زخم جراحی می‌تواند ناشی از جراحت شدید و عمیق در یک تصادف، تخلیه یکی از بخش‌های بدن یا یک عضو، قطع عضو و یا به دلایل دیگر باشد، بنابراین در همین ابتدا دانستید که ابعاد زخمهای جراحی با یکدیگر تفاوت داشته و حتی به عواملی چون ناحیه درگیر و نوع جراحی نیز بستگی دارد.
در بیشتر مواقع مشاهده می‌کنید که زخمهای جراحی را در پایان عمل با بخیه می‌بندند مگر در صورتی که لازم باشد تا سطح یک زخم باز بماند که در آن صورت پانسمان انجام میشود. در این مقاله به انواع زخمهای جراحی و روش‌های مراقبت از آنها و چگونگی جلوگیری از عفونت در این نوع زخم‌ها صحبت کردیم.
انواع زخمهای جراحی
زخمهای جراحی در 4 دسته گروه‌بندی می‌شوند که این دسته‌بندی‌ها بر اساس میزان تمیزی و وضعیت زخم‌ها، میزان آلودگی زخم، احتمال خطر عفونت، محل زخم و موارد دیگر است. لازم است که بدانید زخمهای جراحی در برخی نواحی زودتر دچار عفونت می‌گردند و نیاز به مراقبت‌های ویژه و خاص‌تر دارند.
زخمهای گروه 1
این دسته از زخمهای جراحی دارای هیچ علامتی از عفونت یا احتمال بروز عفونت نیستند و در واقع جزء زخمهای تمیز بشمار می‌روند. این نوع زخمهای جراحی در نواحی پوست، چشم، صورت و در نهایت سیستم‌های عروقی قرار دارند. زخمهای سیستم گوارشی و حتی تنفسی به هیچ عنوان از این نوع زخم‌ها بشمار نمی‌روند.
زخمهای گروه 2
زخمهای این گروه دارای ظاهر و باطن تمیز هستند، اما به شدت در معرض آلودگی قرار دارند و ممکن است با کوچک‌ترین مشکلی با عفونت مواجه شوند. زخمهای دستگاه گوارش از این دسته بشمار می‌روند زیرا در معرض آلودگی قرار دارند و ممکن است ناگهان عفونی شوند. خطر ابتلا به عفونت در این زخم‌ها حدود 10% است که این مقدار هم با عوامل آلودگی‌های غیر معمول مرتبط نیست. زخمهای جراحی دستگاه تنفسی و ادراری نیز از این دسته زخمهای جراحی محسوب می‌شوند.
زخمهای گروه 3
این دسته از زخم‌ها بسیار آلوده هستند که اغلب در اثر بروز حادثه یا تصادف و موارد این چنینی به وجود می‌آیند. سر این نوع زخم‌ها بیشتر مواقع باز بوده و در معرض آلودگی‌های شدید قرار دارند. میزان خونریزی از این زخم‌ها گاهی بسیار زیاد است.
زخمهای گروه 4
این نوع از زخمهای جراحی در واقع بعد از عمل تحت تأثیر عوامل آلودگی قرار نگرفته‌اند، بلکه قبل از عمل نیز ارگانیسم‌های عفونی در نواحی این زخم‌ها وجود داشته است. خطر ابتلا به عفونت در این نوع زخم‌ها حدود 40 تا 50 درصد است.
دلایل پیدایش عفونت در زخم جراحی
زخمهای جراحی در واقع ناشی از برش حین جراحی هستند که اندازه و عمق هر یک به میزان مشکل فرد بستگی دارد، اما لازم است بدانید که برخی عوامل، احتمال بروز عفونت در این نوع زخم‌ها را افزایش می‌دهند. به عنوان مثال دو عامل بسیار مهم و شایع مانند دیابت و سیستم ایمنی ضعیف در بروز این گونه مشکلات بسیار دخیل هستند. موارد دیگری چون استفاده بیش از اندازه از موارد دخانیاتی و همچنین اضافه وزن شدید و چاقی، بالا بودن سن و سایر موارد در این مسئله تاثیرگذار هستند.
علائم عفونت زخمهای جراحی
عفونت زخمهای جراحی، دومین رتبه عفونت‌های بیمارستانی را به خود اختصاص داده است. علائمی که عفونت زخمهای جراحی را نشان می‌دهند، عبارتند از:
- بوی بد زخم
- سرعت بهبود بسیار پایین
- وجود درد در عمق زخم
- گرم بودن نواحی زخم
- قرمزی و التهاب نواحی اطراف زخم
- وجود ترشحات سفید یا زرد رنگ در زخم
درمان زخم جراحی
بعد از جراحی معمول سر زخم را با استفاده از نخ‌های بخیه جذبی و یا غیر جذبی می‌بندند، اما گاهی جراحان و پزشکان لازم می‌دانند که یک زخم سر آن باز بماند که معقوله‌ای جدا محسوب میشود و در داخل آن درن Drain قرار می‌دهند تا پیچیدگی‌های زخم را طی چندین روز رفع کنند.
زخمهای جراحی بیشتر اوقات توسط پزشک پانسمان خواهند شد که در صورت ماندن در بیمارستان، پرستاران آنها را تعویض و در غیر این صورت خودتان با مراجعه به پزشک با تخصص درمان زخم مراجعه نمایید. سرعت روند درمان به نوع پانسمان نیز بستگی دارد که به همین دلیل توصیه میشود برای مراقبت‌های لازم از زخمهای جراحی به بهترین کلینیک زخم مراجعه نمایید.
زخمهای جراحی و حتی بسیاری از زخمهای معمول، بسیار حساس هستند و نیاز دارند تا با علم روز پزشکی تحت مراقبت قرار گیرند و رسیدگی‌های لازم برای آنها انجام شود.
بدون دیدگاه