زخم بستر و همه چیز درباره آن

مقدمه

زخم بستر را می‌توان به عنوان یک بیماری قابل پیشگیری معرفی کرد. اغلب افرادی به بیماری زخم بستر مبتلا می‌شوند که به نوعی فعالیت بدنی بسیار کمی دارند. معمولاً کسانی که از انجام فعالیت‌های بدنی محروم هستند، مانند بیمارانی که در حالت بیهوشی مطلق به سر می‌برند، و یا کسانی که بخشی از بدن آنها حتی به طور موقت قابل تکان دادن نیست، (مانند انواع شکستگی‌های استخوانی) این احتمال برایشان وجود دارد که به زخم بستر مبتلا شوند.

آمارها نشان می‌دهد که درصد ابتلا به زخم بستر در افراد سالمند بیشتر است، زیرا تحلیل رفتن عضلات و آشکار شدن استخوان‌ها می‌تواند منجر به ایجاد فشار بیشتر به بافت نرم و در نتیجه زخم بستر شود.

همچنین گاهی نیز ممکن است زخم به طور ناگهانی بر روی نقاط مختلف بدن افراد کم تحرک یا بی‌تحرک آشکار شود، اما نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که درمان زخم بستر یک درمان سخت است. در نتیجه توصیه می‌شود تا سعی کنید تا از ایجاد آن پیشگیری کنید.

زخم بستر چگونه آشکار می شود؟

در مرحله اول شاید نتوان تشخیص داد که زخم در حال به وجود آمدن است، اما در مراحل بعد معمولاً رنگ پوست قرمز می‌شود و با فشار انگشت به این منطقه، رنگ پوست سفید نخواهد شد و این نخستین نشانه از ابتلای فرد به زخم بستر است.

در مرحله بعد معمولا لایه اپیدرم پوست از بین می‌رود و یک زخم به رنگ قرمز یا صورتی آشکار می‌شود، همچنین ممکن است در برخی از افراد در ابتدا یک تاول بزرگ بر روی سطح پوست ایجاد شود و سپس تاول تبدیل به زخم شود.

در مراحل پیشرفته ممکن است علاوه بر ایجاد گودی بسیار زیاد بر روی سطح بدن، پوست اطراف زخم نیز زرد شود. همچنین ممکن است زخم به قدری پیشرفت کند که عضلات و یا استخوان بدن فرد بیمار از درون زخم نیز آشکار شود.

زخم بستر بیشتر در چه نقاطی از بدن آشکار می شوند؟

محل ایجاد زخم با توجه به پوزیشن فرد بیمار متفاوت است، به عنوان مثال افرادی که به پشت دراز کشیده‌اند، این احتمال وجود دارد که از ناحیه پشت سر، کتف و پاشنه پا دچار زخم بستر شوند.

افرادی که بر روی شانه دراز می‌کشند، ممکن است در ناحیه گوش، استخوان لگن، قوزک پا و برجستگی زانو نیز دچار زخم شوند.

گاهی نیز دیده می‌شود افرادی که دارای نقص حرکتی به دلیل آسیب‌های نخاعی هستند، به دلیل نداشتن حس درد و عدم داشتن توان حرکتی، از ناحیه استخوان لگن و استخوان کتف با زخم مواجه می‌شوند.

زخم بستر به چه دلیل ایجاد می شود؟

معمولاً به دو دلیل ایجاد می‌شود:

فشار بسیار زیاد

زمانی که بخشی از بافت نرم بدن برای مدت زمان طولانی تحت فشار باشد (به عنوان مثال خوابیدن و نشستن برای مدت زمان طولانی) بافت نرم و ماهیچه دچار آسیب دیدگی می‌شوند، که اگر این فشار ادامه پیدا کند، زخم بستر ایجاد خواهد شد.

نیاز است تا به این مورد توجه داشته باشید که درصد ابتلا به زخم در میان افرادی که دارای وزن بسیار بالا و یا دارای وزن بسیار کم هستند، بیشتر است.

به طور کلی وزن بالا باعث ایجاد فشار به بافت نرم می‌شود، همچنین زمانی که فرد لاغر و یا دارای وزن پایینی باشد، در صورت نداشتن توان حرکتی، فشار استخوان‌های او می‌تواند باعث ایجاد زخم شود.

اصطکاک

معمولا زخم‌های بستری که بر اثر اصطکاک ایجاد می‌شوند، کم خطرتر از زخم‌های بستری هستند که بر اثر فشار ایجاد می‌شوند.

در اغلب موارد زخم‌های بستر این چنینی، زمانی ایجاد می‌شوند که سطح پوست با یک پارچه خشک و زخیم، برای مدت زمان طولانی برخورد داشته باشد. در نتیجه توصیه می‌شود حتما مراقب باشید که برای بیمارانی که در بستر هستند، از پارچه‌های بسیار نرم برای لباس و پوشاندن تخت خوابشان استفاده کنید.

زخم بستر چه عوارضی ایجاد می کند؟

زمانی که فرد بیمار دچار زخم بستر پیشرفته شود، این خطر وجود دارد که به عفونت‌های شدید مبتلا شود. همچنین گاهی نیز ممکن است، در صورت عدم درمان به موقع زخم، فرد به بیماری‌های خطرناک دیگری مانند سرطان نیز مبتلا شود.

چگونه می توان از ابتلا به زخم بستر پیشگیری کرد؟

به طور کلی تنها روش برای پیشگیری از ابتلا به زخم بستر این است که پوزیشن فرد به طور مداوم تغییر کند، تا بافت‌های نرم برای مدت زمان طولانی تحت فشار نباشند. توصیه می‌شود که افرادی که قادر به تکان دادن بخش‌هایی از بدن خود نیستند، توسط سایر اعضای خانواده و یا پرستار، پوزیشن بدنی آنها در بازه‌های زمانی مشخص تغییر کند.

چگونه زخم بستر را درمان کنیم؟

زمانی که زخم در مراحل اولیه باشد، این امکان وجود دارد تا بتوان با کمک روغن‌های طبی و لوسیون‌های مخصوص از گسترش زخم پیشگیری کرد.

در مراحل پیشرفته نیز گاهی نیاز است تا علاوه بر مصرف داروهای ترمیمی بافت، فرد بیمار آنتی‌بیوتیک مصرف کند.

همچنین توصیه می‌شود تا زخم به صورت مداوم شسته و ضد عفونی شود.

به این مورد حتماً توجه داشته باشید، زمانی که قرمزی بر روی سطح پوست مشاهده شد، و با تغییر پوزیشن بدن این قرمزی برطرف نشد، نیاز است تا در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.